Brain Rot - Beyin Çürümesi

Brain Rot, beyin çürümesi olarak Türkçe'ye çevrilmiştir. Oxford Sözlüğü’nün 2024 yılı en çok aranan kelimesi olmuştur.

Sürekli maruz kaldığımız bilgi akışının zihnimiz üzerindeki olumsuz etkilerine işaret eder. Örneğin beyin çürümesi olan kişilerde bilişsel gerileme ve bulanıklık, dikkat süresinin azalması, düşünme yeteneğinde azalma, zihin karışıklığı, bilgiyi kodlama ve saklama kapasitesinde bozulma, ayrıca üretkenlikte azalma görülür.

Brain Rot, tıbbi bir terim ve durum değildir. Ancak internetin, sosyal medyanın aşırı kullanımıyla birlikte zihin üzerinde ortaya çıkan sonuçlarını anlatmak için kavramlaşmıştır.

Kısa videolar, internette önemsiz içeriklere aşırı maruz kalmak, sosyal medyanın sürekli kullanımı ve her türlü dijital uyarıcılar insanlarda beyin çürümesine neden olabilir. Dikkat sürelerini azaltabilir. Düşünmeyi gerektiren süreçleri engeller.

Brain Rot bir metafordur, gerçek anlamda beyin çürümesi anlamına gelmez. Odaklanmanın zorlaşması ve dikkat dağınıklığının artması anlamına gelir. İnsanlar bilgiye daha yüzeysel bir şekilde derinlemesine inmeden ulaşmaya çalışırlar.

Brain Rot söz konusu olduğunda zihin o kadar karmaşık hale geliyor ki gerçeği kurgudan ayırmakta zorlanıyor. Bazı ruhsal sorunlara da sebep olabiliyor. Örneğin kaygı, depresyon gibi… Bu yüzden ekrana bakma sürenizi olabildiğince azaltmanız gerekir. Ayrıca içerik seçimlerinize dikkat edin. Olumsuz içerikleri tercih etmeyin.

Prof. Dr. Derya Uludüz dijital dünyanın beyne etkilerini şöyle özetliyor;

• Dikkat dağınıklığı,

• Hafıza zayıflığı,

• Uyku problemleri; ekranlardan yayılan mavi ışık melatonin hormonunun salınımını baskılar ve uyku kalitesini bozar.

• Sosyal izolasyon,

• Dijital yalnızlık; beyin gerçek sosyal etkileşimden gelen dopamin ve oksitosin hormonlarında mahrum kalıyor. Bu da zamanla yalnızlık hissini artırıyor.

  
  

Tüm bunlara engel olmak için aynı anda birçok işi yapmamaya çalışmak gerekir. Tek bir işe odaklanın. Bu zihinsel yorgunluğunuzu azaltır ve zihninizin verimini artırır.

Fiziksel aktivite, doğada zaman geçirmek, yürüyüş yapmak zihni temizler. Dopamin ve endorfin salınımını artırarak mutluluk sağlar. 

Sevgiyle ve sağlıkla kalın,

Şebnem Kartal

Uzman Psikolog – Yazar